Fizyka w stanie nieważkości
 Jeden z ciekawszych aspektów lotów kosmicznych polega na tym, że w kabinie statku swobodnie poruszającego się po orbicie znika siła ciążenia.  W istotny sposób wpływa to na przebieg wielu procesów fizycznych.  Zjawiska, również te znane z codziennego życia, wyglądają nieoczekiwanie i zaskakująco, gdy wydarzą się w warunkach nieważkości.
 Wielu prostych czynności przy braku siły ciążenia po prostu nie da się wykonać.  W pojeździe kosmicznym orbitującym wokół Ziemi nie można na przykład ,,normalnie'' chodzić - już przy pierwszym kroku oderwalibyśmy się od powierzchni.  Poruszanie się w stanie nieważkości polega albo na odpychaniu się od okolicznych przedmiotów, albo na wykorzystaniu zjawiska odrzutu.
 Ciekawie zachowują się płyny: woda wlana do otwartego naczynia przy byle potrząśnięciu rozpada się na krople, które natychmiast rozbiegają się na wszystkie strony.  Dlatego w rakiecie kosmicznej trudno byłoby napić się czegokolwiek ze szklanki, za to świetnie sprawdza się picie przez słomkę do napojów.  Możemy sobie wyobrazić, jak kłopotliwe w
stanie nieważkości byłoby choćby wzięcie prysznica.
 Brak siły ciążenia powoduje, że wiele prostych układów mechanicznych na orbicie działa zupełnie inaczej niż na powierzchni Ziemi. Najlepszym przyładem jest wahadło, które w stanie nieważkości po prostu przestaje drgać.
 W nieoczekiwany sposób zachowują się przedmioty wprawione w ruch wirowy.  Brak ciążenia daje unikalną okazję obserwacji ogólnego ruchu obrotowego bryły sztywnej, gdy żaden jej punkt nie jest unieruchomiony, a z zewnątrz nie działamy żadnym momentem siły. Zamieszczony tutaj film pokazuje, jak skomplikowana może być rotacja ciała, którego główne momenty bezwładności znacznie różnią się między sobą.  Eksperyment przeprowadza rosyjski kosmonauta Aleksander Serebrov.  Nagranie wykonano na orbicie okołoziemskiej, podczas jednej z rosyjskich misji kosmicznych.

Powrót do stronyXXXV Zjazdu Fizyków PolskichPowrót do strony XXXV Zjazdu Fizyków Polskich
    E-mail:ptf@physics.uwb.edu.pl