Wyznaczanie prędkości dźwięku  z wykorzystaniem kamertonu, mikrofonu
i komputera PC
ZagadnieniaUkład pomiarowy
Przeprowadzenie
pomiarów Opracowanie wyników
Zagadnienia
- 
rozchodzenie się fal akustycznych w powietrzu
 
- 
fala poprzeczna i podłużna
 
- 
ośrodek rozchodzenia się fal
 
Układ pomiarowy
Schematyczny rysunek układu pomiarowego: M -młotek, x -dystans między
kamertonem a mikrofonem
    Układ pomiarowy przedstawiony jest na powyższym rysunku.
Składa się on z mikrofonu podłączonego do konsoli karty pomiarowej UIB
(Wy1),
kamertonu oraz mloteczka M. Kamerton i młoteczek tworzą obwód wyzwalający 
pomiar i jego wyjście podłączone jest takżze do konsoli (Wy2). Do
pomiaru odległości kamerton -- mikrofon służy linijka.
Przeprowadzenie pomiarów
    Pomiar wykonujemy przy pomocy programu IPC4. Po podłączeniu
wyjścia Wy1 i Wy2 do konsoli pomiarowej ustawiamy w 
podprogramie  Multiskop parametry naszego pomiaru tj.
czas pomiaru, kanał wyzwalający pomiar i poziom wyzwolenia. Pomiar wykonujemy
kilkukrotnie dla różnych odległości kamerton --mikrofon (przynajmniej dla
10 - ciu konfiguracji). Czas przelotu czoła fali określamy przy pomocy
opcji "odczyt wartości".
Przykładowy wynik pomiaru prędkości dźwięku. Na rysunku a mamy
sygnał z mikrofonu, na b sygnał wyzwalający
Opracowanie wyników
    Rozchodzenie się czoła fali akustycznej jest opisane
w następujący sposób:
x(t) = vd   t
    gdzie
- 
x - położenie czoła fali
 
- 
vd  -  prędkość dźwięku,
 
- 
t - czas.
 
Korzystając z powyższego wzoru wyznaczamy prędkość dźwięku znajdując 
współczynnik kierunkowy nachylenia zależności x(t). Opracowanie
wyników możemy przeprowadzić przy pomocy programu IPC4 (w innym przypadku
należy podać nazwę użytego programu).
Przykładowy wynik pomiaru prędkości (vd  = 342.5 +/-
3.9 [m/s])
Sprawozdanie  powinno zawierać:
- 
krótki opis wykorzystanego w  pomiarze zjawiska fizycznego, układu
pomiarowego i sposobu wykonania pomiaru
 
- 
zestawienie wyników pomiarowych (czasy przelotu fali akustycznej dla różnych
odległości kamerton -- mikrofon)
 
- 
wyniki pomiaru  vd  otrzymane z dopasowania zależności
x(t)
 
- 
wnioski z doświadczenia
 
Literatura
- 
H. Szydłowski " Pracownia fizyczna"